การประชุมใหญ่ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน (CPC) ครั้งที่ 20 จัดขึ้นที่กรุงปักกิ่ง ในการประชุมครั้งนั้นมีการนำข้อเสนอแนะสำหรับแผนพัฒนาฉบับที่ 15 (พ.ศ. 2569-2573) – แผนพัฒนายุทธศาสตร์ของประเทศในห้าปีข้างหน้า – ได้ถูกนำมาบังคับใช้
แม้ว่าร่างเอกสารสุดท้ายจะถูกนำเสนออย่างเป็นทางการในฤดูใบไม้ผลิของปี พ.ศ. 2569 แต่ก็ชัดเจนแล้วว่าจีนกำลังเดิมพันกับความเป็นอิสระด้านเทคโนโลยี การบริโภคภายในประเทศ และการปรับปรุงอุตสาหกรรม
ประเด็นสำคัญที่ได้หารือ:
1. ความเป็นอิสระทางเทคโนโลยีเป็นสิ่งสำคัญ
จีนพยายามลดการพึ่งพาเทคโนโลยีตะวันตก โดยเฉพาะในด้านชิปไมโครชิป เซมิคอนดักเตอร์ และปัญญาประดิษฐ์ ดังที่ได้ระบุไว้ในคำแนะนำ ประเทศต้องเสริมสร้างรากฐานทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีของการพัฒนาของตนเอง
2. การปรับปรุงอุตสาหกรรมให้ทันสมัย
รัฐบาลวางแผนที่จะสร้างระบบอุตสาหกรรมสมัยใหม่ซึ่งการผลิตขั้นสูงจะกลายเป็นแกนหลักของเศรษฐกิจ
3. ความต้องการภายในประเทศแทนการส่งออก
ปักกิ่งต้องการให้คนจีนบริโภคภายในประเทศมากขึ้น เพื่อกระตุ้นการค้าปลีก บริการ และธุรกิจภายในประเทศ
4. กำลังการผลิตใหม่ที่มีคุณภาพสูง
มุ่งให้ความสนใจไปที่อุตสาหกรรมนวัตกรรม: ปัญญาประดิษฐ์ ชีวเทคโนโลยี คอมพิวเตอร์ควอนตัม และโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล
5. Phát triển bền vững và tăng trưởng chất lượng cao
Trọng tâm đang chuyển từ chỉ số GDP sang chất lượng của nền kinh tế – hiệu quả năng lượng, thân thiện với môi trường và trình độ công nghệ cao.
Trung Quốc gọi giai đoạn từ 2026 đến 2030 là “giai đoạn then chốt” trên con đường hướng tới một nền kinh tế hiện đại hóa vào năm 2035.
Những lĩnh vực trọng tâm chính bao gồm:
- Công nghệ: đầu tư quy mô lớn vào trí tuệ nhân tạo (AI), chip, máy tính lượng tử, vật liệu mới và tự động hóa sản xuất.
- Sản xuất: nâng cấp nền tảng công nghiệp, chuyển đổi từ “công xưởng của thế giới” sang nhà sản xuất sáng tạo.
- Tiêu dùng: tăng thu nhập hộ gia đình, thúc đẩy ngành bán lẻ, phát triển dịch vụ tài chính.
- Mở cửa: Trung Quốc không tự cô lập, mà hướng đến tự chủ kinh tế – một mô hình hội nhập nhưng độc lập.
- Phát triển vùng: hỗ trợ các cụm công nghệ cao ngoài những siêu đô thị truyền thống.
Trí Tuệ Nhân Tạo Là Trọng Tâm
Trí tuệ nhân tạo (AI) là một trong những chủ đề trung tâm của kế hoạch 5 năm. Bắc Kinh dự định triển khai chuyển đổi số quy mô lớn trong công nghiệp, dịch vụ công và giáo dục. Điều này không chỉ bao gồm các dịch vụ thông minh, mà còn là tự động hóa thực tế trong sản xuất quy mô lớn và logistics.
Tự chủ công nghệ trong lĩnh vực AI được xem là “lá chắn” trước các hạn chế bên ngoài – do Mỹ tiếp tục hạn chế nguồn cung chip và linh kiện tiên tiến. Vì vậy, Trung Quốc đang tích cực phát triển các thiết kế riêng trong mô hình AI, trung tâm dữ liệu và chất bán dẫn. Điều này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mạnh mẽ các công ty và startup AI trong nước, nhưng đồng thời cũng có thể làm gia tăng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Tác Động Tiềm Năng Đến Thị Trường Tài Chính
- Ngành công nghệ là bên hưởng lợi chính. Cổ phiếu của các nhà sản xuất chip Trung Quốc, startup AI, và doanh nghiệp hạ tầng số có thể nhận được động lực tăng trưởng mới.
- Nhu cầu nội địa có thể thúc đẩy các lĩnh vực tiêu dùng – bán lẻ, du lịch và thương mại điện tử.
- Doanh nghiệp công nghiệp cũng được hưởng lợi khi chính phủ dự kiến đầu tư quy mô lớn vào nâng cấp nhà máy và tự động hóa.
- Rủi ro: gánh nặng nợ cao của chính quyền địa phương, vấn đề thị trường bất động sản, và nguy cơ đầu tư công quá nóng vẫn là các yếu tố gây bất ổn.
Tổng kết: Nếu Trung Quốc thực hiện thành công kế hoạch này, nước này có thể trở thành động lực chính của nền kinh tế công nghệ toàn cầu trong nửa sau của thập kỷ này.
Kết Luận
Trung Quốc đang chuẩn bị bước vào một giai đoạn mới: ít sao chép hơn và tập trung hơn vào sáng tạo công nghệ của riêng mình. Mục tiêu chính của kế hoạch 5 năm lần thứ 15 là xây dựng một Trung Quốc tự chủ, công nghệ cao, dựa vào nhu cầu trong nước và những đổi mới nội địa.
Kế hoạch này thể hiện tầm nhìn táo bạo cho tương lai của Trung Quốc, nhưng thành công của nó sẽ phụ thuộc vào khả năng thu hẹp khoảng cách giữa chiến lược và thực thi thực tế. Dù các khuyến nghị rất tham vọng, tình hình trong nước không hẳn lạc quan như vẻ bề ngoài. Vẫn còn nhiều câu hỏi lớn về nguồn tài chính, cách triển khai, và phối hợp chính sách. Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều thách thức nội địa, bao gồm nhu cầu tiêu dùng yếu, khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản, và nợ công ngày càng tăng của chính quyền địa phương. Về đối ngoại, Trung Quốc cũng cần xử lý các tranh chấp thương mại và hạn chế công nghệ, đặc biệt là với Hoa Kỳ.
