Xung đột Ấn Độ – Pakistan là một trong những cuộc đối đầu địa chính trị kéo dài và nguy hiểm nhất thời đại chúng ta. Nguồn gốc của nó bắt đầu từ năm 1947, khi Ấn Độ thuộc Anh được chia thành hai quốc gia độc lập: Ấn Độ và Pakistan. Nguyên nhân chính của mâu thuẫn là tranh chấp về vùng Jammu và Kashmir, nơi phần lớn dân chúng theo đạo Hồi nhưng lại được cai trị bởi một vị vua theo đạo Hindu, người quyết định sáp nhập vào Ấn Độ.
Kể từ đó, Ấn Độ và Pakistan đã trải qua ba cuộc chiến tranh toàn diện (1947, 1965, 1971) và nhiều cuộc đụng độ vũ trang. Điều đặc biệt đáng lo ngại là cả hai quốc gia đều sở hữu vũ khí hạt nhân, làm gia tăng đáng kể nguy cơ đối với sự ổn định toàn cầu.
Nguyên nhân chính của xung đột:
- Tranh chấp quyền sở hữu Kashmir.
- Căng thẳng tôn giáo (Ấn Độ giáo ở Ấn Độ và Hồi giáo ở Pakistan).
- Sự can thiệp của các bên ngoài làm gia tăng căng thẳng (ví dụ: Mỹ, Trung Quốc, Nga).
- Vấn đề bản sắc dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ.
Đến nay, xung đột vẫn âm ỉ với các vụ bắn nhau thường xuyên ở biên giới, các cuộc tấn công khủng bố và những vụ bê bối ngoại giao.
Hiện tại, xung đột có nguy cơ bùng phát mạnh mẽ hơn. Ấn Độ đã chặn dòng chảy của sông Indus về phía Pakistan bằng cách đóng tất cả bốn cống điều tiết dòng nước qua các con đập và kênh. Trước đó, Pakistan từng tuyên bố sẽ coi bất kỳ hành động nào của Ấn Độ nhằm ngăn chặn hoặc chuyển hướng dòng chảy sông Indus là hành động chiến tranh. Pakistan phụ thuộc vào nước từ lưu vực sông Indus cho hơn 80% nông nghiệp và khoảng một phần ba thủy điện của mình.
Pakistan đã đóng cửa không phận đối với Ấn Độ và tuyên bố các cố vấn quốc phòng, hải quân, hàng không của Ấn Độ là “nhân vật không được chào đón”. Đáp lại, New Delhi tuyên bố dừng cấp thị thực cho người Pakistan và hủy các thị thực đã cấp. Quan hệ giữa hai nước leo thang sau vụ tấn công khủng bố ngày 22/4/2025 tại lãnh thổ Jammu và Kashmir, khu vực liên minh với Ấn Độ.
Tác động tiềm tàng đến thị trường tài chính nếu xảy ra chiến tranh toàn diện
Việc xung đột leo thang thành một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Ấn Độ và Pakistan sẽ gây ra những hệ lụy sâu rộng, không chỉ cho khu vực Nam Á mà còn cho các thị trường tài chính toàn cầu. Dưới đây là các kịch bản tác động chính:
1. Thị trường ngoại hối (Ngoại hối)
- Đồng Rupee Ấn Độ (INR) và Rupee Pakistan (PKR) sẽ giảm giá mạnh.
- Nhu cầu về các đồng tiền an toàn như Yên Nhật (JPY), Franc Thụy Sĩ (CHF) và Đô la Mỹ (USD) sẽ tăng cao, vốn là xu hướng phổ biến trong thời kỳ bất ổn địa chính trị.
- Các đồng tiền thị trường mới nổi trong khu vực (như Real Brazil, Lira Thổ Nhĩ Kỳ, Rand Nam Phi) cũng có thể giảm giá do hiệu ứng “bán tháo rủi ro”.
2. Chỉ số chứng khoán
- Chỉ số Sensex và Nifty 50 của Ấn Độ sẽ có sự giảm mạnh khi nhà đầu tư rút vốn.
- Các thị trường toàn cầu cũng sẽ chịu ảnh hưởng. Các thị trường châu Á — Nikkei 225 (JP225), Hang Seng (HK50) và Kospi (Hàn Quốc) — sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên.
- Nếu Trung Quốc (một đồng minh của Pakistan) hoặc Mỹ (một bên có thể ủng hộ Ấn Độ) tham gia vào, chúng ta có thể mong đợi một làn sóng điều chỉnh trên các thị trường toàn cầu, bao gồm cả S&P 500 và Nasdaq.
3. Thị trường Vàng và Hàng hóa
- Vàng (XAU/USD) có thể tăng giá mạnh khi nhà đầu tư tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn trước biến động.
- Giá dầu có thể tăng, đặc biệt nếu xung đột làm gián đoạn các tuyến vận chuyển qua Ấn Độ Dương và biển Ả Rập.
- Bạc và bạch kim cũng có thể được hỗ trợ như các tài sản lưu trữ giá trị thay thế.
4.Các khía cạnh khác
- Chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin (Ấn Độ là trung tâm gia công lớn) và dệt may (Pakistan là nước sản xuất bông lớn).
- Nguy cơ lạm phát đình trệ ở các nước châu Á do giá năng lượng và hàng hóa tăng.
- Nhu cầu về trái phiếu chính phủ Mỹ và Đức tăng lên như các tài sản an toàn.
- Châu Á sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn do gần gũi về địa lý và mối quan hệ kinh tế với Ấn Độ và Pakistan. Các nước láng giềng có thể đối mặt với hiệu ứng lan tỏa, bao gồm dòng người tị nạn, gián đoạn thương mại và lo ngại an ninh. Tác động đến thương mại và đầu tư khu vực sẽ đáng kể, có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế khu vực.
Gia tăng bất ổn địa chính trị
Một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Ấn Độ và Pakistan sẽ vượt xa Nam Á, ảnh hưởng đến các đồng tiền toàn cầu, chỉ số chứng khoán và giá vàng. Trước sự bất ổn địa chính trị ngày càng tăng, nhà đầu tư cần theo dõi sát diễn biến trong khu vực, đa dạng hóa danh mục đầu tư và cân nhắc các tài sản an toàn trong chiến lược đầu tư của mình.