Hôm nay, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu về những phương pháp quản lý rủi ro thông minh trong giao dịch. Ở phần này, chúng ta sẽ nói về các chiến lược trung lập, giúp nhà giao dịch giữ được sự bình tĩnh và cân bằng ngay cả khi thị trường biến động mạnh. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng sẽ giới thiệu đến bạn Chiến lược “Bánh Xe” (Wheel Strategy), một phương pháp có cấu trúc rõ ràng, được nhiều nhà giao dịch ưa chuộng vì giúp họ hướng tới lợi nhuận ổn định trong khi vẫn quản lý rủi ro hiệu quả.
Chiến Lược Trung Lập Là Gì?
Khác với các chiến lược theo hướng giá (khi chúng ta đặt cược vào việc giá sẽ tăng hoặc giảm), các chiến lược trung lập mang lại lợi nhuận khi giá dao động trong một phạm vi nhất định. Mục tiêu của các chiến lược này là kiếm lợi từ sự giảm biến động (IV) hoặc sự hao mòn giá trị theo thời gian (Theta). Có rất nhiều dạng chiến lược trung lập khác nhau, nhưng hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những chiến lược đơn giản hơn, bao gồm:
- Iron Butterfly
- Iron Condor
- Long Put Butterfly
- Long Call Butterfly
1. Bướm Sắt
Đây là một chiến lược kết hợp giữa việc bán một quyền chọn mua (Call) và một quyền chọn bán (Put) cùng mức giá thực (strike), đồng thời mua thêm hai quyền chọn bảo vệ ở ngoài phạm vi đó. Chiến lược này phù hợp khi bạn kỳ vọng thị trường sẽ ổn định và ít biến động.
Cấu trúc:
- Bán 1 quyền chọn Call ở mức giá thực hiện ATM
- Bán 1 quyền chọn Put ở mức giá thực hiện ATM
- Mua 1 quyền chọn Call ở mức OTM (cao hơn giá thực hiện)
- Mua 1 quyền chọn Put ở mức OTM (thấp hơn giá thực hiện)
Kết quả:
- Lợi nhuận tối đa – đạt được khi giá tại thời điểm đáo hạn giữ gần mức giá thực giữa.
- Thua lỗ tối đa – được giới hạn nếu giá tăng hoặc giảm mạnh ra ngoài phạm vi.
Ví dụ:
Giả sử SPY đang giao dịch ở mức $500.
- Bán quyền chọn Call với giá thực 500
- Bán quyền chọn Put với giá thực 500
- Mua quyền chọn Call với giá thực 510
- Mua quyền chọn Put với giá thực 490
Kết quả:
- Nếu SPY giữ quanh mức $500 – bạn nhận được toàn bộ phí quyền chọn (premium).
- Nếu giá di chuyển ra ngoài phạm vi $490 hoặc $510 – mức thua lỗ sẽ được giới hạn.
2. Chim Kền Kền Sắt
Chiến lược này tương tự như Iron Butterfly, nhưng các mức giá thực bên trong không trùng nhau, nghĩa là “thân” của mô hình rộng hơn. Bạn sẽ có lợi nhuận nếu giá giữ trong phạm vi giữa hai mức giá thực đã bán. Ưu điểm: Rủi ro thấp hơn so với Butterfly, vì phạm vi lợi nhuận rộng hơn.
Cấu trúc:
- Bán một quyền chọn Call OTM
- Mua một quyền chọn Call OTM xa hơn
- Bán một quyền chọn Put OTM
- Put Mua một quyền chọn Put OTM xa hơn
Ví dụ:
Giả sử SPY đang giao dịch ở mức $500.
- Bán quyền chọn Call với giá thực 510
- Mua quyền chọn Call với giá thực 515
- Bán quyền chọn Put với giá thực 490
- Mua quyền chọn Put với giá thực 485
Kết quả:
- Có lãi nếu SPY duy trì trong phạm vi từ $490 đến $510
- Thua lỗ nếu giá ra ngoài phạm vi $485 hoặc $515
3. Chiến Lược Bướm Mua
Ý tưởng của chiến lược này là kiếm lợi nhuận khi bạn dự đoán giá sẽ biến động nhẹ, nhưng không quá mạnh.
Cấu trúc:
- Mua 1 quyền chọn Call ở mức giá thực thấp hơn
- Bán 2 quyền chọn Call ở mức giá thực trung tâm
- Mua 1 quyền chọn Call ở mức giá thực cao hơn
Kết quả:
Rủi ro thấp, lợi nhuận tiềm năng cũng nhỏ. Kết quả tốt nhất đạt được khi giá tại thời điểm đáo hạn nằm gần mức giá thực giữa.
Ví dụ:
Giả sử TSLA đang giao dịch ở mức $250
- Mua quyền chọn Call với giá thực 240
- Bán 2 quyền chọn Call với giá thực 250
- Mua quyền chọn Call với giá thực 260
Kết quả:
Nếu giá kết thúc gần mức $250, bạn sẽ đạt lợi nhuận tối đa.
4. Chiến Lược Bướm Bán
Tương tự như Long Call Butterfly, nhưng sử dụng các quyền chọn Put. Chiến lược này được dùng khi bạn dự đoán giá sẽ giảm nhẹ, nhưng không giảm quá mạnh.
Cấu trúc:
-
- Mua 1 quyền chọn Put với giá thực cao hơn
- Bán 2 quyền chọn Put với giá thực giữa
- Mua 1 quyền chọn Put với giá thực thấp hơn
Trong các chiến lược trung lập đã mô tả ở trên, khi độ biến động (volatility) giảm, vùng lợi nhuận sẽ được mở rộng, còn khi độ biến động tăng, phạm vi lợi nhuận sẽ bị thu hẹp. Thời gian (time decay) có lợi khi vị thế đang sinh lời và gây bất lợi khi vị thế đang thua lỗ.
5. Chiến lược Wheel (Bánh Xe)
Đây là một chiến lược được các nhà đầu tư dài hạn yêu thích. Nó đơn giản, có thể lặp lại và hiệu quả trong nhiều năm. Ý tưởng: tạo ra thu nhập thụ động bằng cách sở hữu cổ phiếu và bán các quyền chọn (options) xoay quanh chúng.
Cách Hoạt Động:
Bước 1: Bán quyền chọn Put
- Chọn một cổ phiếu mà bạn sẵn sàng sở hữu.
- Bán quyền chọn Put có đảm bảo tiền mặt (Cash-Secured Put). Ví dụ, chọn giá thực thấp hơn giá thị trường hiện tại. Bán quyền chọn Put có đảm bảo tiền mặt (Cash-Secured Put). Ví dụ, chọn giá thực thấp hơn giá thị trường hiện tại.
- Nếu giá cổ phiếu giữ trên mức giá thực, bạn giữ toàn bộ phí quyền chọn (premium). Nếu giá giảm xuống dưới giá thực, chuyển sang Bước 2.
Bước 2: Bạn bị thực hiện quyền (Nhận cổ phiếu)
Nếu tại ngày đáo hạn giá cổ phiếu thấp hơn giá thực, bạn bị giao (assigned), nghĩa là bạn phải mua 100 cổ phiếu (mỗi hợp đồng = 100 cổ phiếu) tại mức giá thực đã chọn. Giờ đây bạn đã sở hữu cổ phiếu, bước tiếp theo là bán quyền chọn Call được bảo đảm (Covered Call) trên số cổ phiếu này.
Bước 3: Bán quyền chọn Call
- Bán quyền chọn Call với giá thực cao hơn một chút so với giá cổ phiếu hiện tại.
- Bạn nhận thêm phí premium từ việc bán này.
- Nếu giá cổ phiếu vẫn dưới giá thực, bạn giữ cả cổ phiếu và phí premium. Nếu giá cổ phiếu vượt lên trên giá thực, cổ phiếu của bạn sẽ bị bán (assigned) ở mức giá thực đó, bạn chốt lời cả lãi vốn và phí quyền chọn.
Bước 4: Lặp lại chu kỳ
Bán quyền chọn Put → Bị giao cổ phiếu → Bán Covered Call. Chu kỳ này liên tục xoay vòng, nên nó được gọi là Wheel Strategy (Chiến lược Bánh Xe).
Ví dụ về một chu kỳ Wheel đầy đủ:
Bước 1: Bán quyền chọn Put
Cổ phiếu XYZ đang ở mức $100.
Bạn bán 1 hợp đồng quyền chọn Put (1 hợp đồng = 100 cổ phiếu) với giá thực $95 và phí premium $2, thời hạn 30 ngày.
- Nếu cổ phiếu giữ trên $95 đến ngày đáo hạn, bạn giữ trọn phí premium $200 ($2 × 100).
- Bạn cũng có thể đóng vị thế trước đáo hạn, khi đó phí premium giữ lại sẽ nhỏ hơn. Sau khi thu được premium, bạn có thể bán một quyền chọn Put khác với giá thực và phí mới.
Bước 2: Nếu bạn bị giao
Nếu cổ phiếu giảm xuống $94 vào ngày đáo hạn, bạn bị giao 100 cổ phiếu ở mức $95.
Bước 3: Bán quyền chọn Call
Giờ bạn bán quyền chọn Call với giá thực $100, phí premium là $2.
- Nếu giá cổ phiếu vẫn dưới $100 khi đáo hạn, bạn giữ 100 cổ phiếu và thêm $200 premium.
- Nếu giá cổ phiếu vượt trên $100, cổ phiếu của bạn sẽ bị bán ra ở mức $100.
Tổng lợi nhuận trong trường hợp này:
- $5 mỗi cổ phiếu (chênh lệch giữa $95 và $100) → tổng lãi vốn $500
- + $4 tổng premium ($2 từ Put + $2 từ Call) → thêm $400 lợi nhuận
Bước 4: Bán một quyền chọn Put khác và bắt đầu lại chu kỳ
Giờ bạn đã trở lại trạng thái tiền mặt, sẵn sàng bán thêm một quyền chọn Put và tiếp tục vòng quay mới.
Ghi nhớ:
- Put Assignment – bạn đang sở hữu cổ phiếu. Đừng hoảng, chỉ cần chuyển sang Bước 3 và bắt đầu bán Covered Call.
- Call Assignment – cổ phiếu của bạn bị bán đi, nhưng bạn đã chốt lợi nhuận. Giờ bạn có tiền mặt và sẵn sàng khởi động lại vòng Wheel tiếp theo.
Mẹo Cuối Cùng cho Chiến lược Wheel:
- Chiến lược Wheel hoạt động hiệu quả nhất với những công ty ổn định, có tính thanh khoản cao (như AAPL, NVDA, MSFT, KO, XOM, v.v.).
- Luôn đảm bảo có đủ tiền mặt trong tài khoản để bảo đảm cho quyền chọn Put (Cash-Secured).
- Đừng ham mức premium cao nhất, hãy chọn mức giá thực (strike) mà bạn thật sự sẵn sàng mua cổ phiếu tại đó.
- Khi độ biến động ngụ ý (Implied Volatility – IV) cao, đó là thời điểm tuyệt vời để bắt đầu.
